‘We willen een zorgzame omgeving creëren’
De Innovatiewerkplaats (IWP) Senioren is vorig jaar van start gegaan en wil ouderen zo lang mogelijk betrokken en actief houden. Projectleider en bruggenbouwer Karlien Landman: ‘Vergrijzing is een belangrijke aanleiding voor de oprichting van deze IWP. Hoe kunnen we zorgen dat ouderen mee kunnen en blijven doen, en dat ze zelfstandig kunnen blijven wonen? Wij onderzoeken hoe je ze daarbij het beste kunt ondersteunen.’
Aan de ene kant willen mensen natuurlijk graag thuis blijven wonen, maar soms lukt dat zelfstandig niet zo goed meer. Er zijn voor ouderen niet zoveel mogelijkheden om anders te gaan wonen. Door het kleine aantal zorgplekken en de druk op de zorg wordt er een steeds groter beroep op mantelzorg gedaan. Maar dat is niet voor iedereen mogelijk. Karlien: ‘De beweging is om de sociale basis te versterken en een zorgzame samenleving te creëren, dus meer voor elkaar te gaan zorgen.’
Leerateliers
Sinds de IWP Senioren dit jaar echt momentum heeft gekregen, hanteren ze een andere werkwijze. Er wordt gewerkt in zogenaamde leerateliers (een soort learning community), waarbij het werkveld, vrijwilligers, ouderen, docentonderzoekers en studenten allemaal samenwerken aan vraagstukken.
De leerateliers vallen onder vier thema’s:
- Vitaal en voorbereid
- Laagdrempelige voorzieningen bij zo lang mogelijk zelfstandig blijven
- Samenwerken, zorg, welzijn en informeel
- Mee (blijven) doen
Karlien: ‘We sluiten aan bij bestaande initiatieven. Er gebeurt zoveel rond ouderen, daarom zetten we in op elkaar versterken. We doen ‘waarderend onderzoek’, waarbij we werken vanuit wat er al is en wat goed gaat, om daarmee steeds een stap dichter te komen bij wat er beoogd wordt. Dit gebeurt door kennis op te halen en toe te voegen, en door bestaande initiatieven onder de loep te nemen en te kijken naar: wat gebeurt er? Wat maakt dat het werkt? Hoe kan dat vaker? Wat kunnen we hier van leren?
Ondersteunende en signalerende functie
Zo is er in Haren bijvoorbeeld het Clockhuysplein, een ontmoetingsplek voor en door ouderen. Dit is een soort buurthuis waar drie keer per week bijeenkomsten en activiteiten zijn voor 50-plussers. Sinds een half jaar organiseren ze ook het Digicafé, waar senioren terechtkunnen met vragen op digitaal gebied. Het leeratelier vindt in Clockhuysplein plaats, studenten deden mee met het Digicafé. Karlien: ‘Ze ontdekten dat veel ouderen grote moeite hebben met digitale zaken en daar ook niet zoveel van willen weten, terwijl steeds meer dingen digitaal gaan, ook in de zorg. We gaan nu onderzoeken waar organisaties op zouden moeten letten bij digitale ondersteuning, zorg en dienstverlening om te zorgen dat ouderen niet uitgesloten worden. We kunnen er niet vanuit gaan dat iedereen mee kan komen. Dit zijn allemaal stappen om een zorgzame omgeving te creëren.’
‘Ouder en Wijzer’
Ook de Gemeente Groningen is actief op het gebied van ouderen, o.a. met het programma Ouder en Wijzer dat in samenwerking met ouderen tot stand is gekomen. Eén van de programmapunten is het verbinden van verschillende ouderennetwerken en -initiatieven in de stad, om met elkaar te delen en van elkaar te leren wat goed werkt en te kijken waar nog vragen zijn. De IWP Senioren is aangesloten bij de opzet ervan. Karlien: ‘Tijdens sessies hebben ouderen, gemeente en bruggenbouwers in een voorbereidingsgroep samen onderzocht wat er momenteel aan netwerken is, gekeken wat de meerwaarde van het kennis- en leernetwerk moet zijn, wat daarvoor nodig is en hoe we het netwerk kunnen opstarten. Daar kwam ook naar voren dat een steuntje in de rug van de gemeente nodig is bij het faciliteren en organiseren.’